Βιώσιμη Ανάπτυξη και ο Ελληνικός Μύθος του Αισώπου (Η κότα με τα χρυσά αυγά)

Η ΕΕ καθορίζει ότι στόχος της βιώσιμης ανάπτυξης είναι να καλύπτονται οι ανάγκες των σημερινών γενεών χωρίς όμως να τίθεται σε κίνδυνο η δυνατότητα των μελλοντικών γενεών να καλύπτουν τις δικές τους ανάγκες.

Η βιώσιμη ανάπτυξη συνιστά μια ολοκληρωμένη προσέγγιση που περιλαμβάνει οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές πτυχές οι οποίες αλληλοενισχύονται.

Ο καθένας μπορεί να επιχειρηματολογήσει ότι η όποια ανάπτυξη σήμερα δεν θέτει σε κίνδυνο τις μελλοντικές γενιές. Εκείνο όμως που αποτελεί σημαντικό στοιχείο στην προκειμένη είναι η αξιολόγηση κινδύνων που γίνεται αλλά και εφαρμόζεται καθώς και τα αποτελέσματα μετά την υλοποίηση των αναπτύξεων ή αυτά ενώ βρίσκονται σε εφαρμογή. Και τα αποτελέσματα δυστυχώς δεν κρύβονται.

Τα αποτελέσματα από τις μέχρι τώρα αναπτύξεις διαφόρων επενδυτικών όπως τα ονομάζουν προγραμμάτων μιλούν από μόνα τους αφού έχουν αποτυπωθεί διεθνώς από διάφορους φορείς με πιο πρόσφατα τα στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας σε σχέση με το προγράμματα πολιτογραφήσεων( που δεν είναι τα μόνα) . Ορθά ελέγχθηκε ότι κακώς διέρρευσαν κυβερνητικά έγγραφα προς τρίτους, όμως αυτό δεν αποτελεί δικαιολογία για το γεγονός ότι το πρόγραμμα φαίνεται ότι δεν πληροί στο ελάχιστο τον στόχο βιώσιμης ανάπτυξης. Αντίθετα, δημιουργεί αυξημένους όχι μόνο οικονομικούς αλλά κοινωνικούς και πολιτικούς κινδύνους αφού για ακόμα μια φορά στοχοποιείται η Κύπρος.

Προγράμματα πολιτογράφησης λειτουργούν βεβαίως και σε άλλες χώρες , όμως με πολύ ως πολύ διαφορετικούς όρους , προϋποθέσεις αλλά και ελέγχους. Παράλληλα, η κάθε χώρα, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της, και η Κύπρος έχει πολλές, θα πρέπει να συνυπολογίζει τους κινδύνους και να προβαίνει σε αξιολόγηση τους έτσι ώστε τα προγράμματα να ικανοποιούν τον στόχο της βιώσιμης ανάπτυξης .

Το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων βεβαίως δεν είναι το μόνο επενδυτικό ή άλλο αναπτυξιακό πρόγραμμα που εφαρμόστηκε στην Κύπρο και εκ των αποτελεσμάτων δεν συνάδει με την βιώσιμη ανάπτυξη.

Είναι πραγματικά λυπηρό που τα πλείστα έργα που υλοποιούνται και στα οποία δίνεται σημασία είναι έργα που στερούνται οράματος, στρατηγικού σχεδιασμού, καινοτομίας και ανάπτυξης, τεχνολογίας αλλά και προστιθέμενης αξίας και περιορίζονται όπως διαχρονικά βέβαια σε μπετόν και σίδηρο, θάλασσα και ήλιο και τις λεγόμενες επαγγελματικές υπηρεσίες που ασχολούνται άμεσα η έμμεσα με τα παρόμοια ως το πιο πάνω προγράμματα. Συντηρείται δε μια δημόσια υπηρεσία που κατά κύριο λόγο ασχολείται από την μια με τα προγράμματα εξπρές είτε με την γραφειοκρατία που εμποδίζει την όποια σκέψη για επενδύσεις σε βιώσιμες αναπτύξεις.

Δυστυχώς, το πιο πάνω φαινόμενο δεν είναι μόνο Κυπριακό αλλά διεθνές. Οι οικονομίες έχουν κατακλυστεί με καιροσκόπους αντί θεσμικούς επενδυτές οι οποίοι ευνοούν την συντήρηση κλίματος αβεβαιότητας στις κοινωνίες διότι έτσι μπορούν να ρυθμίζουν καλύτερα τα προγράμματα της αρπαχτής. Ακόμα όμως και μέσα σε αυτό το κλίμα, οι προηγμένες χώρες, εφαρμόζουν μηχανισμούς προστασίας των κοινωνιών τους και των μελλοντικών γενιών, ρυθμίζοντας στην ουσία τα επίπεδα και το εύρος της εσωτερικής διαφθοράς. Ακούγεται τραγικό αυτό, αλλά στην ουσία η διαφθορά δε εξαλείφεται αλλά μπορεί να περιοριστεί έτσι ώστε να “τρώει” κάποιος μέχρι του σημείου που δεν καταστρέφει τις κοινωνικές δομές και τους πόρους τους κράτους.

Με αλλά λόγια, τα προηγμένα κράτη έχουν πάρει το μάθημα τους από τον Ελληνικό μύθο του Αισώπου, την κότα με τα χρυσά αυγά. Δεν σκοτώνουν την κότα που γεννά τα χρυσά αυγά σήμερα για να πάρουν όλα τα αυγά από απληστία αλλά συντηρούν την κότα για να συνεχίσουν να παίρνουν χρυσά αυγά για πολλά χρόνια και αυτοί και οι επόμενες γενιές. Εμείς ακόμα τον (Αίσωπο) απλά τον διδάσκουμε στα σχολεία στις επόμενες γενιές.

Yiannakis Mouzouris
Strategy and Performance Management
Expert / Business Consultant / Trainer
B.Sc. Mechanical Engineering
M.Sc.Engineering Management, US