Το Τραπεζικό, Η Τρόικα και η Εκποίηση Ακινήτων
Το πρόβλημα με τις δανειοδοτήσεις ακίνητης περιουσίας και ιδιαίτερα των κατοικιών ή εμπορικών υποστατικών εστιάζεται στο γεγονός ότι παραδοσιακά, οι Τράπεζες δανειοδοτούσαν ακίνητη παρουσία για περίοδο 7 – 10 – 12 χρόνια και την τελευταία δεκαετία εισήχθη η “μακροχρόνια” δανειοδότηση των 30 ετών.
Παράλληλα με αυτό, διαχρονικά, τα επιτόκια στην Κύπρο ήταν ιδιαίτερα ψηλά και σίγουρα κατά πολύ ψηλότερα των φτωχών Αμερικανών, Άγγλων, Γερμανών.
Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα, τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις να πληρώνουν υπέρμετρα ψηλές δόσεις δανείου.
Στις Η.Π.Α, Αγγλία και άλλες χώρες η περίοδος δανειοδότησης κατοικιών φτάνει τα 99 χρόνια (στην ουσία γίνεται εκμίσθωση) έτσι ώστε στην διάρκεια αυτή η επένδυση να ακολουθεί τις διακυμάνσεις της Εθνικής και Παγκόσμιας Οικονομίας. Ο αγοραστής μπορεί σε περιόδους που η αξία των ακινήτων ανεβαίνει, να πωλεί με κέρδος, να αλλάζει κατοικία, ενδεχομένως φτηνότερη, αν τα οικονομικά του υποστούν μείωση κλπ.
Βεβαίως εδώ προστίθεται και το πρόβλημα του υπέρμετρου δανεισμού των Κύπριων που ενώ ο δείκτης υποχρεώσεων προς Ενεργητικό (περιουσία) θα έπρεπε να είναι κάτω του 20% αυτό για τον μέσο Κύπριο βρίσκεται σε πολύ ψηλότερα επίπεδα. Σε αυτό βέβαια έχουν ευθύνη και οι Τράπεζες οι οποίες δανειοδοτούσαν χωρίς να λαμβάνουν ιδιαίτερα υπ’ όψη το δείκτη αυτό και πολύ περισσότερο χωρίς να αξιολογούν την ικανότητα αποπληρωμής του δανειολήπτη.
Εάν σήμερα αρχίσει η εκποίηση ακινήτων τότε θα δημιουργηθούν 2 σοβαρά προβλήματα πέραν του κοινωνικού στο οποίο όλοι αναφέρονται:
- Η αξία (καταναγκαστική) εκποίησης μιας περιουσίας δεν θα καλύπτει το δάνειο και επομένως οι Τράπεζες θα εκτεθούν ακόμα περισσότερο. Ήδη πολλοί ξένοι αγοραστές είπαν στις Τράπεζες να πωλήσουν την περιουσία που αγόρασαν χωρίς καν συνεισφορά.
- Θα αυξηθεί η προσφορά σε σχέση με την ζήτηση κάτι το οποίο θα οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση της τιμής ενός ακινήτου.
Επί της ουσίας, μια λύση στο πρόβλημα που αντιμετωπίζεται στην παρούσα περίοδο με τα μη εξυπηρετούμενα, ενυπόθηκα δάνεια είναι η επιμήκυνση της διάρκειας έτσι ώστε η δόση να μειωθεί σε υποφερτά για τον μέσο πολίτη επίπεδα. Με αυτό τον τρόπο θα μπορέσουν τα νοικοκυριά να αντέξουν την οικονομική ύφεση και παράλληλα θα τους δοθεί η επιλογή να πωλήσουν αν το επιθυμούν σε περιόδους καλύτερων αποδόσεων στα ακίνητα.
Γιαννάκης Μουζούρης
Conicon Ltd