Τα Οικονομικά δεν είναι Φυσική – Εξού και η Ανισότητα και ο Αποκλεισμός. Εξού και οι Κρίσεις!

Σε αντίθεση με την φυσική επιστήμη της οποίας οι βασικές θεωρίες είναι φυσικές (natural), η επιστήμη των οικονομικών βασίζεται σε θεωρίες που αναπτύχθηκαν στην βάση υποθέσεων πολλές από τις οποίες δεν στέκουν στην σημερινή οικονομία της παγκοσμιοποίησης και για αυτό εξυπηρετούν ολοένα τις ανάγκες των λίγων έναντι των πολλών.

Επίσης, πολλά μαθηματικά μοντέλα που αναπτύχθηκαν επι τη βάση των υποθέσεων αυτών, αποτυγχάνουν στο να προβλέψουν τις επιπτώσεις των αλλαγών.

Να δώσω ένα παράδειγμα. Βασική θεωρεία των οικονομικών είναι ότι η αύξηση των μισθών οδηγεί σε αύξηση ανεργίας! Αυτό που πραγματικά συμβαίνει σήμερα είναι ότι η μείωση των μισθών οδηγεί σε χαμηλότερη κατανάλωση με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις να αναγκάζονται να μειώνουν τις τιμές τους για να διατηρούν τα μερίδια αγοράς. Αυτό βέβαια έχει και σαν αποτέλεσμα της μείωσης της αξίας των προσφερόμενων προϊόντων και υπηρεσιών. Είναι για αυτό που ολοένα και περισσότερο οι αγορές γεμίζουν με χαμηλής προστιθέμενης αξίας αντίγραφα των αντιγράφων.

Βεβαίως αυτό σε μεγάλο βαθμό οφελεί τις πολυεθνικές εταιρείες που έχουν πλεονέκτημα κόστους και κατ’ επέκταση τιμής. Όμως διαχρονικά δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο ο οποίος οδηγεί σε μειωμένα κέρδη και ενδεχόμενα ζημιές . Το αποτέλεσμα αυτό οδηγεί στις συχνότερες οικονομικές κρίσεις οι οποίες στόχο έχουν την επανακτευθυνση του πλούτου, την δραστική διόρθωση των προηγούμενων λαθών καθώς και στην μεγάλη ανισότητα και αποκλεισμών των ανθρώπων και των λαών. Κανένας πλέον δεν πληρώνεται πλέον με βάση την αξία που παράγει. Τα ψηλοβαθμα στελέχη πληρώνονται κατά πολύ περισσότερο από την αξία που παράγουν ενώ οι εργαζόμενοι συνήθως πολύ λιγότερα σε σχέση με την αξία που αυτοί παράγουν.

Δεν θα έπρεπε να είναι έτσι! Αν ανατρέψουνε αυτή την θεμελιακά ελαττωματική υπόθεση και αλλάξουμε το μοντέλο έτσι ώστε η αύξηση των μισθών να είναι σε συνάρτηση της παραγωγής και αξιας, τότε θα δημιουργηθούν οι συνθήκες για παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών μεγαλύτερης αξίας τα οποία θα μπορούν να αγοράσουν όλοι οι καταναλωτές που αμείβονται καλύτερα. Πρόσθετα αυτό θα οδηγήσει στην πραγματική καινοτομία αφού οι επιχειρήσεις θα αναγκαστούν να σχεδιάζουν προϊόντα και υπηρεσίες μεγαλύτερης προστιθέμενης αξίας. Και τότε δημιουργούμε ένα πραγματικά αναπτυξιακό μοντέλο ευημερίας για όλους.

Παρόμοιες στρεβλώσεις παρατηρούνται και σε άλλες θεωρίες της οικονομικής επιστήμης οι οποίες χρειάζεται να αναθεωρηθούν.

Και αυτό μπορεί να γίνει, γιατί σε αντίθεση με τις θεωρίες φυσικής που είναι φυσικές, οι θεωρίες οικονομικών είναι κατασκευασμένες από τους ανθρώπους.

Yiannakis Mouzouris
Strategy and Performance Management
Expert / Business Consultant / Trainer
B.Sc. Mechanical Engineering
M.Sc.Engineering Management, USA